60 αρχαίες ελληνικές φράσεις που χρησιμοποιούμε σήμερα!
Η αρχαία ελληνική γλώσσα αποτελεί μια από τις θεμελιώδεις γλώσσες του δυτικού πολιτισμού με αδιάκοπη ιστορική συνέχεια. Πρόκειται για μια διαχρονική και μεστή λεξιλογικά γλώσσα με βαρύνουσα σημασία, η οποία αποτελεί πυλώνα της διαμόρφωσης του σύγχρονου πολιτισμού. Ακόμα και σήμερα ασκεί επιρροή στη σύγχρονη κοινωνία, μεταδίδει ηθικές αξίες και βαθύτερα μηνύματα ανθρωπισμού.
Επικά ποιήματα όπως η «Ιλιάδα» και η «Οδύσσεια» του Ομήρου αλλά και έργα όπως οι φιλοσοφικοί διάλογοι του Πλάτωνα ή οι τραγωδίες του Σοφοκλή έθεσαν τις βάσεις για τις δυτικές λογοτεχνικές και φιλοσοφικές παραδόσεις.
Σημαντική ήταν η συμβολή των αρχαίων ελληνικών και στην ανάπτυξη των θετικών επιστημών καθώς πρόσωπα όπως ο Ευκλείδης, ο Ιπποκράτης και ο Πυθαγόρας διατύπωσαν τις πιο θεμελιώδεις έννοιες των μαθηματικών, της ιατρικής και της αστρονομίας στα Αρχαία Ελληνικά.
Παρόλο που η ελληνική γλώσσα έχει δεχτεί αρκετές επιρροές στο πέρασμα των χρόνων, σήμερα χρησιμοποιούμε πλήθος αρχαίων ελληνικών εκφράσεων στον καθημερινό γραπτό και προφορικό μας λόγο.
Παρακάτω, θα βρεις συγκεντρωμένες ορισμένες αρχαίες ελληνικές εκφράσεις που συχνά χρησιμοποιούμε μέχρι και σήμερα:
- Βαίνει κατ’ ευχήν: προχωράει ευνοϊκά.
- Ανήρ πονηρός δυστυχεί, καν ευτυχή: ο πονηρός άνθρωπος είναι δυστυχισμένος, έστω κι αν όλα του πάνε καλά.
- Βαίνω καλώς: προχωράω καλά.
- Επί ποδός πολέμου: σε πολεμική προετοιμασία.
- Άβιος βίος: ανυπόφορη, αφόρητη ζωή.
- Αβρόχοις ποσί: με άβρεχτα πόδια, χωρίς κόπο.
- Βίος αβίωτος: ανυπόφορη ζωή, αφόρητος βίος.
- Γη και ύδωρ: υποταγή χωρίς αντίσταση.
- Γηράσκω αεί διδασκόμενος: γερνώ μαθαίνοντας συνεχώς.
- Δια παντός (χρόνου): συνεχώς, πάντοτε.
- Ανδρός χαρακτήρ εκ λόγου γνωρίζεται: ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου φαίνεται από τα λόγια του.
- Δια χειρός: με το χέρι.
- Διαίρει και βασίλευε: να διαιρείς τους αντιπάλους σου για να κυβερνάς.
- Δούναι και λαβείν: δοσοληψία, οικονομική συναλλαγή.
- Δώρον άδωρον: προσφορά χωρίς αξία.
- Εκ περιτροπής: διαδοχικά, σε επαναλαμβανόμενη σειρά.
- Εν καιρώ: σε κατάλληλο χρόνο.
- Δρακόντεια μέτρα: πολύ σκληρά μέτρα, αυστηροί νόμοι.
- Εν ευθέτω χρόνω: σε κατάλληλο χρόνο.
- Μη περαιρέρω: όχι παραπέρα, όχι περισσότερο, μην ξεπερνάς το όριο.
- Εις άτοπον απαγωγή: λογική μέθοδος που οδηγεί στο αδύνατο και έτσι βεβαιώνεται η ορθότητα της αντίθετης πρότασης.
- Εν οίδα ότι ουδέν οίδα: ένα πράγμα γνωρίζω, ότι τίποτα δε γνωρίζω.
- Δια παν ενδεχόμενον: για κάθε ενδεχόμενο, για κάθε περίπτωση.
- Εν ριπή οφθαλμού: ακαριαία, στη στιγμή.
- Έξω φρενών: εκτός λογικής, σε έξαλλη κατάσταση.
- Ενός κακού δοθέντος μύρια έπονται: αν ξεκινήσει μια συμφορά, ακολουθούν αμέτρητες.
- Εξ απαλών ονύχων: από την παιδική ηλικία.
- Επί ίσοις όροις: με ίσους όρους.
- Ήξεις αφήξεις: δισήμαντα πράγματα.
- Θεού θέλοντος: αν θέλει ο Θεός.
- Μέχρις εσχάτων: μέχρι το τέλος, μέχρι θανάτου.
- Ιδίοις όμμασι: με τα ίδια τα μάτια.
- Κατά δύναμιν: σύμφωνα με τις δυνάμεις, όσο είναι δυνατόν.
- Λόγος έργου σκιά: ο λόγος είναι η σκιά του έργου.
- Μη μου τους κύκλους τάραττε: μη με διακόπτεις από τη σκέψη μου, μη μου χαλάς την ηρεμία μου.
- Εν ολίγοις: με λίγα λόγια.
- Μηδένα προ του τέλους μακάριζε: μη θεωρείς κανέναν ευτυχισμένο πριν από το τέλος του.
- Ο άνθρωπος φύσει ζώον πολιτικόν: ο άνθρωπος είναι από τη φύση του κοινωνικό ον.
- Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος: ο άνθρωπος είναι το κριτήριο όλων των πραγμάτων.
- Πυξ λαξ: με γροθιές και κλοτσιές.
- Σώφρων ο μετρίας επιθυμίας έχων: συνετός είναι όποιος έχει μετρημένες επιθυμίες.
- Ταγαθά κόποις κτώνται: τα αγαθά αποκτώνται με κόπους.
- Ως έπος ειπείν: με λίγα λόγια, με μία λέξη.
- Τα καθ’ ημάς: αυτά που συμβαίνουν σε εμάς.
- Τα κακώς κείμενα: αυτά που βρίσκονται σε κακή κατάσταση.
- Τι μέλλει γενέσθαι: τι πρόκειται να γίνει.
- Επί χρήμασι: για χρήματα, με χρήματα.
- Τα εξ αμάξης: έντονη επίπληξη.
- Το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον: Είναι αδύνατο να αποφύγει κανείς το πεπρωμένο του.
- Ψυχή τε και σώματι: και με την ψυχή και με το σώμα, ολοκληρωτικά.
- Ως είθισται: όπως συνηθίζεται.
- Τρόπος του λέγειν: μεταφορικά, όπως θα μπορούσαμε να πούμε
- Τω όντι: πράγματι.
- Υπό την αιγίδα: υπό την προστασία, με την επίβλεψη.
- Εκ του προφανούς: φανερά, απροκάλυπτα.
- Ως επί το πλείστον: τις πιο πολλές φορές.
- Εν γνώση: γνωρίζοντας, με γνώση.
- Εν πλω: καθώς ταξιδεύει το πλοίο.
- Άξιον εστί: αξίξει.
- Επί τούτοις: επιπλέον.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι τα Αρχαία Ελληνικά, με την πάροδο των χρόνων, έχουν αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα τους τόσο στον ελληνικό πολιτισμό όσο καις τους ξένους.
Ελένη Δρακάκη, Φιλόλογος
