Η διδασκαλία είναι ένα ταξίδι γεμάτο προκλήσεις, έμπνευση και ανατροπές. Κανένα πανεπιστήμιο και καμία θεωρητική κατάρτιση δεν μπορεί να προετοιμάσει πλήρως για την πρώτη μέρα που θα σταθεί ο εκπαιδευτικός απέναντι σε μια τάξη. Πολλοί εκπαιδευτικοί παραδέχονται ότι θα ήθελαν να είχαν μάθει ορισμένα πράγματα από νωρίς, πριν βρεθούν μπροστά στον πίνακα. Παρακάτω παρουσιάζουμε 10 πολύτιμες αλήθειες που κάθε δάσκαλος και καθηγητής θα ευχόταν να ήξερε, ώστε να κάνει το ξεκίνημά του πιο ομαλό, αποτελεσματικό και ουσιαστικό.
1. Η διαχείριση τάξης είναι πιο σημαντική από το τέλειο μάθημα
Όσο καλά κι αν έχεις σχεδιάσει την παρουσίασή σου, αν η τάξη δεν είναι ήρεμη και συγκεντρωμένη, η γνώση δύσκολα θα φτάσει στους μαθητές. Η πειθαρχία δεν σημαίνει αυστηρότητα· σημαίνει ξεκάθαρους κανόνες, σταθερότητα και σεβασμό. Ένας εκπαιδευτικός χρειάζεται να θέσει όρια από την αρχή και να τα τηρήσει με συνέπεια.
2. Κάθε παιδί μαθαίνει διαφορετικά
Δεν υπάρχει «μία μέθοδος για όλους». Άλλοι μαθητές είναι οπτικοί τύποι, άλλοι ακουστικοί, άλλοι μαθαίνουν καλύτερα μέσα από την πράξη. Ένας νέος δάσκαλος συχνά εκπλήσσεται όταν ανακαλύπτει ότι το ίδιο μάθημα μπορεί να γίνει κατανοητό με δέκα διαφορετικούς τρόπους. Η προσαρμοστικότητα είναι κλειδί.
3. Η σχέση με τους μαθητές είναι το Α και το Ω
Η μάθηση ανθίζει μέσα σε περιβάλλον εμπιστοσύνης. Όταν ένας εκπαιδευτικός ενδιαφέρεται ειλικρινά για τα παιδιά, αυτά ανταποκρίνονται καλύτερα. Μια απλή ερώτηση του τύπου «Πώς πέρασες το Σαββατοκύριακο;» μπορεί να κάνει τη διαφορά. Η συναισθηματική σύνδεση είναι συχνά πιο ισχυρή από οποιοδήποτε βιβλίο.
4. Δεν χρειάζεται να ξέρεις όλες τις απαντήσεις
Πολλοί νέοι καθηγητές νιώθουν πίεση να είναι «τέλειοι». Στην πραγματικότητα, οι μαθητές εκτιμούν όταν ένας εκπαιδευτικός παραδέχεται: «Δεν το ξέρω αυτό, ας το ψάξουμε μαζί». Αυτό καλλιεργεί κουλτούρα συνεργασίας και δείχνει ότι η διά βίου μάθηση δεν σταματά ποτέ.
5. Η συνεργασία με γονείς μπορεί να γίνει σύμμαχος ή εμπόδιο
Η επικοινωνία με τους γονείς δεν είναι πάντα εύκολη. Όμως, όταν υπάρχει διαφάνεια και καλή διάθεση, δημιουργείται ένα πολύτιμο τρίγωνο στήριξης: μαθητής – εκπαιδευτικός – γονέας. Η σωστή συνεργασία με τους γονείς μπορεί να απογειώσει την πρόοδο των παιδιών.
6. Το χιούμορ σώζει καταστάσεις
Ένα αυθεντικό χαμόγελο και μια αστεία παρατήρηση μπορούν να αποφορτίσουν μια δύσκολη στιγμή. Το χιούμορ δημιουργεί θετικό κλίμα και κάνει το μάθημα πιο ανθρώπινο. Δεν χρειάζεται να είσαι κωμικός, αρκεί να δείχνεις ότι δεν παίρνεις τον εαυτό σου υπερβολικά σοβαρά. Και όπως είχε πει ο Αμερικανός φιλόσοφος Τζων Ντιούι(John Dewey) ο ιδανικός εκπαιδευτικός θα πρέπει να διαθέτει τρία χαρακτηριστικά: μεταδοτικότητα, τακτ και χιούμορ.
7. Ο χρόνος στην τάξη κυλά πιο γρήγορα απ’ ό,τι νομίζεις
Συχνά οι νέοι δάσκαλοι υπολογίζουν περισσότερα απ’ όσα προλαβαίνουν να κάνουν. Ένα καλά δομημένο πλάνο μαθήματος με σαφή βήματα είναι σωτήριο. Καλύτερα να έχεις ένα οργανωμένο σχέδιο με περιθώρια παρά να τρέχεις αγχωμένος να προλάβεις.
8. Η φροντίδα του εαυτού σου είναι εξίσου σημαντική
Ένας κουρασμένος εκπαιδευτικός δεν μπορεί να εμπνεύσει. Ξενύχτια για διορθώσεις, υπερβολική πίεση και έλλειψη ισορροπίας οδηγούν γρήγορα σε burnout. Η αυτοφροντίδα δεν είναι πολυτέλεια· είναι αναγκαιότητα. Ένας ξεκούραστος και ήρεμος δάσκαλος μπορεί να δώσει τον καλύτερό του εαυτό.
9. Η τεχνολογία είναι εργαλείο, όχι πανάκεια
Tablets, εφαρμογές, έξυπνοι πίνακες: όλα αυτά μπορούν να ενισχύσουν τη μάθηση, αλλά δεν αντικαθιστούν τον εκπαιδευτικό ρόλο. Η τεχνολογία έχει νόημα μόνο όταν εξυπηρετεί ξεκάθαρο μαθησιακό στόχο. Η ισορροπία ανάμεσα στην καινοτομία και την ουσία είναι κρίσιμη. Σήμερα υπάρχουν πολύτιμα και έξυπνα ψηφιακά εργαλεία που κάνουν τη διαφορά στην τάξη αλλά και βοηθούν και στα ιδιαίτερα μαθήματα, αλλά λειτουργούν συμπληρωματικά.
10. Κάθε μέρα είναι μια καινούργια αρχή
Μια δύσκολη ώρα διδασκαλίας δεν σημαίνει ότι απέτυχες ως εκπαιδευτικός. Όλοι κάνουν λάθη, όλοι έχουν μέρες που τίποτα δεν πάει όπως σχεδιάστηκε. Η επόμενη μέρα είναι ευκαιρία να δοκιμάσεις ξανά, να βελτιώσεις, να ξαναχτίσεις τη γέφυρα με τους μαθητές.
Η διδασκαλία είναι ένα λειτούργημα που δεν σταματά ποτέ να σε εκπλήσσει. Ένας εκπαιδευτικός που μπαίνει στην τάξη χρειάζεται υπομονή, συνέπεια, δημιουργικότητα και διάθεση για συνεχή μάθηση. Κάθε μέρα είναι μια πρόκληση, αλλά και μια ευκαιρία να εμπνεύσεις, να καθοδηγήσεις και να αφήσεις θετικό αποτύπωμα στις ζωές των μαθητών σου.
Αν γνώριζες αυτά τα δέκα πράγματα από την αρχή, ίσως η πορεία σου να ήταν πιο εύκολη. Όμως η μαγεία της εκπαίδευσης κρύβεται ακριβώς σε αυτό: ότι μαθαίνουμε μαζί με τους μαθητές μας, κάθε μέρα, ξανά και ξανά.
